WAGENINGEN Het gebruik van glyfosaat is schadelijk voor ecosystemen, waaronder het waterleven en het bodemleven. Ook zijn er aanwijzingen dat het middel gevaarlijk kan zijn voor de gezondheid van mensen. Het kan gaan om veranderingen in het darmmicrobioom en gedragsveranderingen. En dit wordt niet meegenomen in de beoordeling voor de toelating.
‘Onderzoek heeft aangetoond dat glyfosaat overal in het ecosysteem en in het menselijk lichaam aanwezig is’, zegt Violette Geissen. Zij is hoogleraar bodemdegradatie en landbeheer bij Wageningen Universiteit. Geissen neemt samen met collega Pieter de Wolf deel aan een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer. Zij benadrukken ‘dat de milieurisico’s van het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen zoveel mogelijk moeten worden teruggedrongen’.
Bedenkingen
De twee onderzoekers nemen op verzoek van de Tweede Kamercommissie LNV deel aan het rondetafegesprek. De Europese Commissie wil namelijk de toelating van glyfosaat met tien jaar verlengen. Lidstaten van de EU moeten besluiten of ze instemmen met dit voorstel. Eerder stemde een meerderheid van de Tweede Kamer al in met de motie van de Partij voor de Dieren om de toelating niet te verlengen.
Geissen heeft ook bedenkingen bij de risicobeoordeling van de EFSA, de Europese autoriteit voor voedselveiligheid. ‘De EFSA heeft in haar risicobeoordeling geen rekening gehouden met het voorzorgsbeginsel. Belangrijke blootstellingsroutes en risico’s, zoals de verspreiding van glyfosaat en AMPA (het meest stabiele afbraakproduct van glyfosaat) via de atmosfeer en in huisstof, zijn buiten beschouwing gelaten.’
Vrees
De Wageningse experts benadrukken dan ook dat het nodig is om het gebruik van glyfosaat terug te dringen. ‘Tegelijkertijd bestaat er de vrees van sommige collega’s dat het op korte termijn volledig uitbannen van het middel voor agrariërs niet per se een verbetering hoeft te zijn. Telers zullen namelijk in eerste instantie overstappen op andere bestaande chemische alternatieven, die landbouwkundig minder effectief zijn en daarom intensiever gebruikt zullen worden. Veel van die chemische alternatieven voor glyfosaat zijn niet per se beter voor mens en milieu. Daarnaast zijn veel van de huidige niet-chemische alternatieven (bijvoorbeeld ploegen) ongunstiger voor het bodemleven en het tegengaan van klimaatverandering.’
